11 april 2022: De sleutelkwestie op de keizersfora
Vandaag bezocht ik de keizersfora tegenover het Forum Romanum. Het Forum dateert uit de tijd van de Republiek, zo sinds 500 voor Christus. Julius Caesar, en de keizers Augustus, Vespasianus, Nerva en Trajanus lieten allen nieuwe fora aanleggen. Zoals een hedendaagse Franse President zijn travaux wil hebben, zo wilden de keizers zich ook met infrastructurele projecten vereeuwigen. Dat laatste is in ieder geval met die keizersfora aardig gelukt, ze hebben de twintig eeuwen al aangetikt.
Afbeeldingen op de zuil van Trajanus: de overwinning op de Daciërs
Het aardige van de keizersfora was de hutspot waaruit het was opgedolven. De fora waren tussen 50 voor Christus en 120 na Christus één voor één tot stand gekomen. Gaandeweg werden ze daarna gesloopt, vanwege het marmer, vanwege het brons. Er werden na de vernietiging van Rome in 476 eerst hutjes gebouwd, heremieten vestigden zich er, er kwamen klooster, de markthallen, tempels en pleinen werden voor van alles gebruikt. Op een gegeven moment werd er in de Middeleeuwen een complete woonwijk overheen gebouwd. Het forum van Nerva, een beetje weggestopt tussen Caesar en Augustus, hield het nog het langst vol. Vervolgens krijg je stadsvernieuwing en wordt die Middeleeuwse wijk weer gesloopt om plaats te maken voor barokpaleizen. Dan wordt de Via Imperiale er in de 19e eeuw dwars doorheen geprojecteerd, wat ook weer met de nodige sloop gepaard gaat. Die weg wordt nog een keer goed uitgebreid, en zo treffen de archeologen eind 20e eeuw lagen van 18e-eeuwse, 16-eeuwse, Middeleeuwse, laat antieke en van Romeinse oorsprong aan.
De markten op het Forum van Trajanus en de daarboven gelegen bebouwing laten iets van de diverse historische aardlagen zien
De entrée bij het museum had nog een verrassing. Ik moest mijn rugzak in een lockertje stoppen. Daartoe moest ik niet naar een locker stappen waar een sleutel uitstak, waarin ik de rugzak zou opbergen, de sleutel in mijn zak steken, en bij terugkomst mijn rugzak weer pakken en de sleutel in de locker achterlaten. Nee, ik moest grabbelen in een mandje waarin wel dertig sleutels lagen, naar de locker met het betreffende nummer gaan (natuurlijk had ik de sleutel getrokken waarvan de locker het meest naar achter stond) en de sleutel na afloop, nadat ik mijn lockertje geleegd had, uit het slot van het lockertje halen en weer in het mandje voor teruggegeven sleutels stoppen. Welke logica stak hierachter? Waren ze bang dat mensen anders de sleutel mee zouden nemen? Maar dat kan met dit systeem ook, sterker, je moet extra handelingen verrichten: locker openen, sleutel er weer uithalen, sleutel in het goede mandje gooien, zodat naar mijn idee de foutgevoeligheid alleen toeneemt. Rare jongens, die Italianen.